Mentale fitness: van groot ego naar bewustzijn en geluk
Dit is de laatste blogpost van een 4-delige serie. Moest je deel 1, deel 2, en deel 3 nog niet gelezen hebben, raad ik aan deze eerst door te nemen om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van wat mindfulness en meditatie voor jou kunnen betekenen.
Halverwege de 10-daagse Vipassana retraite was ik wat vastgelopen: ik snapte niet hoe je een normaal leven kan leiden zonder verlangens. Ik dacht even: je mag dus niets willen, je kan niet echt doelen en objectieven stellen voor jezelf en je moet een passief monniken-leven leiden om dit in de praktijk te kunnen brengen. Maar ik besefte dat zolang je geen vasthechting (“attachment”) probeert te genereren voor iets of iemand en zolang je de realiteit altijd probeert te aanvaarden zoals ie is, je zeker en vast kan uitkijken naar dingen en grote doelen mag stellen. Zolang je maar niet teleurgesteld (of té teleurgesteld) bent als het niet gebeurt, zit het wel goed voor je geluksgevoel. Alles verandert.
Ik leerde ook dat je zelf verantwoordelijk bent voor je geluk of ongeluk. Het is niet de ervaring of het moment zelf dat je slecht of goed doet voelen, maar jouw reactie (met aversies of verlangens) hierop. Bijvoorbeeld je doet iets wat je liever niet gedaan had en je blijft daar maar over nadenken: had ik maar dit of dat gedaan (typisch voor mezelf). Ik creëer hiermee een aversie ten opzichte van hoe ik mij in die situatie gedragen heb. Maar het is wat het is. Ik kan het verleden niet veranderen en de toekomst is er nog niet. Als dit echt doordringt, kan je geleidelijk aan leren dat piekeren (in dit geval) los te laten. Zie ook deze blogpost waar we dit in detail bespreken.
Ook besefte ik tijdens die cursus dat enorm veel van wat we doen ego-gedreven is. Ik, mij, mijn. Wat denken de mensen van mij? Kan ik iets doen dat maakt dat ik cool lijk? Gaan ze mij aanvaarden? Mijn auto, mijn huis, mijn familie, etc. Te veel focus op ego kan leiden tot minder gelukkige momenten. Simpel voorbeeld: ik was tijdens de cursus onder de indruk van het hele Vipassana gebeuren, dus ik was al aan het denken om dat op facebook te posten. Deels van die motivatie was om te informeren, maar deels daarvan toch ook hopen dat mensen dat tof zouden vinden. Lekker ego-strelend. Heerlijk, toch? Op zich heel menselijk en niets mis mee, maar beter (makkelijker) is om het geluk in jezelf te vinden zonder de noodzaak van bevestiging en bewondering van anderen. Moest niemand op mijn facebook-post gereageerd hebben, zou ik allicht teleurgesteld geweest zijn.
Om wat filosofisch af te sluiten: de Vipassana techniek is voor mij zo interessant omdat ie volledig gebaseerd is op eigen ervaringen binnen de context van je lichaam. Niets god, geen mantra’s, geen rituelen, geen voorschriften van de ultieme waarheid. Neen, je krijgt een techniek die 100% focust op je eigen lichaam (natuurlijke ademhaling, gevoelens en gewaarwordingen op/in je lichaam). De techniek laat toe om jezelf en de wereld rondom je beter te begrijpen. Wat tegenwoordig bewezen is in de kwantumfysica ga je geleidelijk aan zelf ervaren tijdens je meditatie: alles verandert, constant. Dit inzicht heeft de Boeddha (de persoon) gekregen dankzij meditatie en het heeft hem uiteindelijk tot zijn verlichting geleid. En die techniek krijgen wij 2500 jaar na zijn bestaan aangeleerd. Het pad naar deze wijsheid noemen ze Dhama, vandaar Dhama Vipassana.
Kort samengevat: Awareness (bewust van jouw gedachten en jouw gevoelens) en Equanimity (objectief en kalm observeren, gelijkmoedig blijven) zijn de pijlers van Vipassana. Deze skills vaak trainen (tijdens meditatie en erbuiten) leidt tot een gelukkiger leven: bewuster, kalmer en meer beheerst, minder aversies, minder ongezonde verlangens.
Dit is trouwens ook wat de Mindfulness-beweging voorschrijft.
Er was ongeveer 100 man in die 10-daagse. Je mediteert deels samen in een grote hal, deels in je eigen kamer (als je dat wilt). Mannen en vrouwen volledig gescheiden. Niet praten, geen oogcontact. Na de 10 dagen voel je je ook raar voor een dag, maar daarna vooral rustig en gelukkig. Er is recentelijk ook een kort filmpje op canvas geweest over Vipassana, kan interessant zijn als je benieuwd bent hoe het er concreet aan toe gaat. Bekijk de reportage hier.
Ik raad het alleszins iedereen aan! En als je kiest om het zelf thuis al eens te proberen, neem kleine stappen. Begin bijvoorbeeld met 2 of 5 minuten en bouw geleidelijk op naar 20 minuten (idealiter voor je je dag begint). Let op je ademhaling die via je neus binnenglipt en buitengaat. Als je afdwaalt in gedachten en je beseft dit, probeer je terug te focussen op je ademhaling. Superbelangrijk: het is niet erg dat je afdwaalt. De kunst ligt erin om objectief, kalm te observeren en de realiteit te aanvaarden zoals ie is. Elke keer dat je terugkomt naar je focus ben je je brein aan het trainen (zoals je biceps in de gym) dus dat is goed! Van zodra het aardig lukt om je focus op je ademhaling te houden (bv 1 à 2 minuten ononderbroken focus), kan je beginnen met de body-scan.
Laat maar weten als je wil dat ik je hier eens doorheen loods. Er zijn ook verschillende meditatie-applicaties die je kunnen helpen in het begin, bijvoorbeeld Headspace.
Laat ook gerust weten als je hier meer over wil weten en wil leren hoe meditatie en ook andere praktische groei-principes jou of jouw bedrijf kunnen helpen groeien. Ik zou het ook enorm appreciëren als je laat weten wat je van deze blog-series vond in de Comment sectie.
Op onze zelfkennis!
Jan Aquarius - Live. Grow. Matter.
"Anything that strengthens the ego, takes you further away from your true nature" - Eckhart Tolle
Photo by Crown Agency on Unsplash